Skip to main content

Terugblik Event 2019

We kijken terug op een mooie editie van het PGM Open Event op 7 februari 2019. We hebben het gehad over “De kracht ván en grenzen aan programmamanagement als effectieve aanpak van maatschappelijke transities”.

Het was een feest zoveel mensen (ruim 300!) weer te zien en tof om zoveel enthousiaste reacties te krijgen. We hopen jullie op volgende events weer te zien!

Hieronder vind je een mooie terugblik in de vorm van foto's, een video-impressie en presentaties van een aantal van de sprekers.

Keynote: Derk Loorbach

Derk Loorbach, directeur van DRIFT (Dutch Research Institute For Transitions)

Tijd: 13:15 - 13:45
Zaal: 23 Perserij

“Hoe voorkom je dat een programma de transitiedynamiek bevriest?” Programma’s zijn vaak gericht op de opbouw van vernieuwing en er wordt te weinig nagedacht over de afbraak van de oude systemen.

De doelgerichtheid en planmatigheid van een programma en de behoefte van opdrachtgevers aan beheersing past slecht bij de transitiedynamiek. Derk Loorbach ziet dat programma’s vaak sterk gericht zijn op de opbouw van vernieuwing en dat er weinig nagedacht wordt over de afbraak van de oude systemen. In zijn inleiding zal hij ons uitdagen om werkmethodes ondergeschikt te maken en aan te passen aan de dynamiek van de transities. Derk Loorbach is directeur van DRIFT (Dutch Research Institute For Transitions) en hoogleraar Sociaal-economische transities aan de Erasmus Universiteit. Hij is een van de grondleggers van de transitiemanagement-aanpak als nieuwe sturingsvorm van duurzame ontwikkeling.


Keynote: Maarten Otto

Maarten Otto, Directeur Corporate & Social Affairs van Alliander.

Tijd: 13:45 - 14:15
Zaal: 23 Perserij

“Programmamanagers kunnen transities versnellen, wanneer zij denken vanuit én-én in plaats van óf-óf, methodieken eclectisch toepassen en succes definiëren in termen van de bedoeling in plaats van het programma.”

“De energietransitie omvat veel meer dan ‘kolencentrale uit, windmolen aan’ en reikt verder dan de verandering van alleen de energiesector. Het is een kanteling in de samenleving. Dat heeft impact op mensen en organisaties. Een aanzienlijke opgave, waarbij veranderkundige inzichten essentieel zijn”, zo betoogt Maarten Otto, Directeur Corporate & Social Affairs van Alliander. Hij zal in het bijzonder ingaan op veranderkundige inzichten die hierbij relevant zijn voor programmamanagers. Recentelijk schreef hij hierover samen met enkele collega’s een reflectieartikel in het blad Management & Consulting. In zijn verhaal zal hij bijvoorbeeld ingaan op de spanningen tussen kaders stellen en ruimte geven, tussen het werken aan het grote en aan het kleine verhaal, tussen planmatig aan de slag gaan en onderzoekend leren, en tussen diepgang en omvang. Maarten is medeauteur van de boeken Reconsidering Change Management: Applying Evidence-Based Insights in Change Management Practise en Verandermanagement Veranderd, 18 kernideeën over veranderen getoetst.


Foto gemaakt door Diederick Bulstra

Endnote: Kasper van der Laan

Kasper van der Laan

Tijd: 17:30 - 18:00
Zaal: 23 Perserij

Na een dag vol discussies, lessen, voorbeelden, tools en inzichten is het natuurlijk een uitdaging om met een nóg grotere glimlach het programma af te sluiten.

Gelukkig gaat dat lukken, want Kasper van der Laan - Winnaar Publieksprijs Leids Cabaret Festival 2018 - zal de dag op persoonlijke en humoristische wijze afsluiten. Voor diegnenen die Kasper nog niet kennen: hij verrast menig publiek met zijn innemende persoonlijkheid en unieke manier van vertellen. Zijn blik op de wereld is uniek, zijn observaties doordacht en zijn hersenspinsels origineel. Kasper zal samen met ons reflecteren op een lange dag die in het teken stond van Programmamanagement.


Design Thinking om innovatie in transities te creëren

Martine Sluijs (Pip & Partners)

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 21 Jutekelder

Hoe kunnen we programmamanagement & programmatisch creëren combineren met nieuwe methodieken gericht op betekenisvolle innovatie zoals Design Thinking en placemaking?

Sturen op transitieopgaven, waarbij je zoekt naar innovatie (inspanningen die nog onbekend zijn) en programma’s leiden waar je te maken hebt met co-design en co creatie vraagt om veel flexibiliteit en wendbaarheid. De vraag is of je nog wel koersvast kunt sturen op doelen wanneer je vernieuwing zoekt. Doelen kunnen bij intensief onderzoek en co-creatie anders worden dan de opdracht waar je mee begon. Een sterk samenspel met de opdrachtgever en ruimte om te kunnen bewegen is cruciaal. De vraag en discussie is of programmasturing nog mogelijk is, hoe dan en welke onderdelen van programmamanagement niet passen en we wellicht moeten veranderen. In een interactieve workshop met korte uitleg over placemaking en design thinking methodiek voeren we met elkaar de discussie en gaan we op onderzoek uit om te zien waar het knelt en waar een fusion tussen Design Thinking en Programmamanagement mogelijk is.


Logo GezondVeluwe

Koers en monitoring als middel om te inspireren

Mark Callaars (Informatiemanager GezondVeluwe)

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 24 Meelzolder

“Hoe kun je koers houden en monitoring inzetten in complexe transities in zorg & welzijn domein als middel om te inspireren en verantwoorden?”

GezondVeluwe is een netwerkorganisatie van partijen uit zorg en welzijn. Het is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties uit het zorg en welzijnsdomein in de Noordwest Veluwe en hiermee goed voor een populatie van ca 180K inwoners. In deze workshop wordt de deelnemer op interactieve wijze meegenomen in de wijze waarop in deze netwerkorganisatie met een programmatische aanpak het op koers houden en de monitoring is ingericht, als voorbeeld wordt de aanpak binnen de ouderenzorg projecten genomen. Verder wordt besproken hoe deze monitoring als middel verder wordt toegepast voor de doorontwikkeling van dit netwerk en als vliegwiel dient om te komen tot andere vorm van bekostiging met de financiers waaronder Zorgverzekeraar.

Bij deze workshop is plek voor maximaal 20 deelnemers.


Systematisch stakeholdermanagement in de energietransitie

Charles Hussels (Expeditie naar energieneutraal wonen Drenthe)

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 25 Postkamer

De grote maatschappelijke transities vinden allemaal plaats in een veld met vele belanghebbenden en stakeholders.

Voor programma’s werkzaam in dit domein is stakeholdermanagement dan ook een belangrijk aandachtsveld. In deze bijdrage zal Charles Hussels, programmamanager van het “Expeditie naar energieneutraal wonen Drenthe” van de Provincie Drenthe zijn ervaringen delen of het inzetten van systematisch stakeholdermanagement. De ambitie achter het programma “Energieneutraal wonen Drenthe” is dat in 2040 iedereen in Drenthe energieneutraal woont en dat alle utiliteitsgebouwen energie-neutraal zijn.


Procesregie als aanpak om beweging in transities te ontwikkelen

Hans van der Heijden & Eunice Boereveen (Gemeente Rotterdam)

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 21 Jutekelder

Transities vragen om het toepassen van een werkvorm die meer gericht is op het creëren van de beweging om uiteindelijk te kunnen richten op concrete doelstellingen.

Veel gemeenten (maar inmiddels ook provincies en ministeries) zijn opzoek naar hoe zij hun nieuwe rol in het creëren van die beweging (en daarmee opgaven) kunnen invullen. In maart 2018 verscheen het boek ‘Procesregie als vak, handreikingen voor gemeentelijke procesregisseurs’ waarin het 7-veldenmodel werd geïntroduceerd, dat gemeentelijke procesregisseurs in hun wereld helpt bij het toepassen van procesregie. Hans van der Heijden en Eunice Boereveen van de Gemeente Rotterdam bespreken ‘procesregie als vak’ en casuïstiek n.a.v. het 7 velden model.


Open discussie: ‘Grenzen van programmamanagement bij aanpak transities’

Jo Bos (Jo Bos & Co)

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 23 Perserij

Met: Beatrijs de Vries (gemeentesecretaris Gemeente Coevorden), Jantien Lievense (hoofd project/programmanagement bureau ministeries EZ en LNV), Pascal Lamberigts (Royal HaskoningDHV) en onder leiding van Jo Bos (Jo Bos & Co).

Het kernthema van het PGM open 2019 is 'De kracht van en grenzen aan de inzet van programmamanagement bij de aanpak van de grote maatschappelijke transities (klimaat, energie, zorg, smart city's, etc)'. Naast de verschillende workshops met voorbeelden, methodieken e.d. zal het thema centraal staan in een ronde tafelgesprek met een aantal programmamanagers en transitieleiders. Onder leiding van Jo Bos wordt onderzocht wanneer programma’s effectief kunnen bijdrage aan de gewenste veranderingen, wanneer deze aanpak juist niet werkt, wat de randvoorwaarden zijn om programmamanagement in te zetten en vergelijkbare vragen. Verwacht een dynamisch en inspirerend groepsgesprek, waar je als toehoorder natuurlijk op momenten ook aan kunt deelnemen.


Breda brengt het samen

Escaperoom: “Breda brengt het Samen”

Danielle Dictus & Aymie Gelissen

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 23 Perserij

Met: Beatrijs de Vries (gemeentesecretaris Gemeente Coevorden), Jantien Lievense (hoofd project/programmanagement bureau ministeries EZ en LNV), Pascal Lamberigts (Royal HaskoningDHV) en onder leiding van Jo Bos (Jo Bos & Co).

Als de samenwerkings-skills op orde zijn, is integraal denken en werken nog een kleine stap binnen, ook bij complexe opgaven als de grote transities. De Gemeente Breda ontwikkelde onder de noemer ‘Breda brengt het Samen’ een eigen escaperoom. Deze is gericht op een drietal basisvoorwaarden voor het organiseren van verbinding en verrijking: een open geest, reflectie en communicatie. Een leuke en innovatieve manier om binnen een programma te sturen op inzicht in de eigen bijdrage/gedrag om beter integraal te kunnen werken. Want we denken vaak al goed samen te werken, maar de dagelijkse praktijk laat toch een ander beeld zien. Daniëlle Dictus, Programmamanager Veranderopgaven en Aymie Gelissen, Projectleider Ketensamenwerking bij de Gemeente Breda geven ons de kans deze escaperoom te ervaren en zo inspiratie op te doen voor onze eigen programma’s. Er kunnen maximaal 8 deelnemers in de escaperoom per ronde. Daarom staat deze workshop 2 keer op het programma.

Bij deze workshop is plek voor maximaal 8 deelnemers.


Deep democracy

Met Deep Democracy tot gedragen besluiten komen

Nicole Markus

Tijd: 16:15 - 17:15
Zaal: 27 Havenmeester

Hoe komen we tot besluiten die daadwerkelijk gedragen worden door alle partijen? Nicole Markus van Driemensies neemt ons mee in de filosofie en technieken van Deep Democracy en inclusieve besluitvorming, waar vaak (te) weinig aandacht voor is binnen programma’s.

Als je echt bewust gebruik maakt van alle wijsheid in een groep krijg je gedragen besluiten waarop echt iedereen aanspreekbaar is. Inclusieve besluitvorming is een belangrijke basis voor een geslaagd programma. Dit geldt zowel voor de samenwerking binnen je team als met de omgeving. Dat vraag dus investering in tijd aan de voorkant waar je verderop in het proces enorm op kan versnellen. Door actief te oefenen met de technieken van Deep Democracy zullen de deelnemers aan deze workshop met tips de deur uitlopen die gelijk in de praktijk kunnen worden toegepast.

Bij deze workshop is plek voor maximaal 50 deelnemers.


Logo Gemeente Amsterdam

Klimaatneutraal Amsterdam in 2050

Maureen van Eijk (Programmamanager Amsterdam Klimaatneutraal ) en Hannah Boven (zelfstandig adviseur)

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 26 Douchelokaal

Amsterdam wil een wezenlijke bijdrage leveren aan het halen van de doelstellingen van Parijs, en heeft daarom de ambitie de CO2 uitstoot in Amsterdam terug te dringen met 55% in 2030 en 95% in 2050 ten opzichte van 1990.

Ook streeft het College ernaar dat Amsterdam in 2040 aardgasvrij wordt. Om dit te bereiken is een intensieve samenwerking nodig met oude en nieuwe partners, waarbij actief aan alle Amsterdammers gevraagd wordt bij te dragen aan het bereiken van de doelstellingen. In deze sessie gaan Maureen van Eijk (Programmamanager Amsterdam Klimaatneutraal bij de Gemeente Amsterdam) en Hannah Boven (zelfstandig adviseur project- en programmamanagement) met jou in gesprek over de vragen en dilemma’s die zij zijn tegengekomen en hoe ze dit hebben aangepakt.

Hoe ga je aan de slag als je zo’n doelstelling meekrijgt vanuit het bestuur? Welke rol kun je als gemeente pakken in deze transitie die continu in ontwikkeling is, hoe neem je mensen mee? Hoe verhoud jouw programma zich tot andere programma’s in de organisatie? Hoe ga je de samenwerking met de stad vormgeven om samen aan deze opgave te werken?

Bij deze workshop is plek voor maximaal 50 deelnemers. 


Lessen uit het Deltaprogramma voor transities

Madriënne van der Sar (plv directeur Staf Deltacommissaris) en Liesbeth Schipper (Royal HaskoningDHV)

Tijd: 14:45 - 15:45
Zaal: 25 Postkamer

Voor het eerst vindt binnen het Deltaprogramma een officiële herijking plaats (van nu tot 2020), waarbij interne en externe ontwikkelingen systematisch worden geïnventariseerd en strategieën en deltabeslissingen indien nodig daarop worden aangepast.

Een ‘eiland van reflectie’ over 3 thematische en 7 gebiedsprogramma’s heen. Daarbij worden openbare reviews door wetenschappers georganiseerd en zijn 10 (regionale) bestuurderstafels betrokken.  Dit is ook voor het Deltaprogramma een zoektocht en een uitdaging. In deze sessie zal Liesbeth Schipper (programmamanager, Royal HaskoningDHV) samen met Adriënne van der Sar (plv directeur, Staf Deltacommissaris)  ingaan op de wijze waarop de herijking is opgezet en de eerste lessen die daarbij zijn geleerd en de vragen die dat oproept. We plaatsen die lessen ook in de adaptieve aanpak van het Deltaprogramma dat voor de zeer lange termijn is opgezet als onderdeel van de transitie naar een ‘Klimaatadaptatief NL’.


Programmamanagement in transitie

Derk Loorbach

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 23 Perserij

Voorafgaand aan zijn bijdrage als keynote spreker zal Derk Loorbach tijdens deze workshop kritisch-constructief in gesprek gaan met programmamanagers over de spanningen tussen de dynamiek van transities en het programmatisch werken. 

Aan de hand van een aantal stellingen verkent hij de knelpunten in de dagelijkse praktijk van programmamanagers en waar de methodiek van PGM mogelijk gewenste transities tegenwerkt. Welke mogelijkheden of noodzaak zien we voor de doorontwikkeling van de methodiek en het vak van programmamanager om effectief aan transities bij te dragen?


Logo Gemeente Amsterdam

Sustainable Development Goals in programma’s en transities

Zinzi Stasse & Anne van der Veen (Twynstra Gudde)

Tijd: 12:15 - 13:00
Zaal: 61 Silo

De SDGs - Sustainable Development Goals) zijn door de Verenigde Naties vastgesteld als de wereldwijde doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. Er zijn 17 doelstellingen en 169 onderliggende targets om deze doelen te operationaliseren. Bij veel internationale organisaties en grote bedrijven worden de goals actief gebruikt om duurzaamheidsdoelstellingen vorm te geven.

Steeds vaker zien we de SDGs ook bij overheden en in programmaplannen opduiken. Zinzi Stasse (Adviseur Duurzaamheid & Programmamanagement van Twynstra Gudde) nodigt je uit om tijdens deze werksessie samen te onderzoeken wat de toegevoegde waarde is van de SDGs in programma’s. Door zowel te kijken naar jouw persoonlijke connectie met de goals als naar ervaringen uit de praktijk onderzoeken we de vragen: ‘Wat kunnen we met de goals in programma’s en wat levert ons dat op?’